Zgodnie z polską literą prawa stosunki majątkowe między małżonkami reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy. Daje on dużą swobodę w kształtowaniu ustroju majątkowego w małżeństwie. W zależności od naszej sytuacji może wybrać spośród następujących: ustawowy, umowny oraz przymusowej rozdzielności majątkowej małżeńskiej.
Ustrój wspólności majątkowej. Co to?
Małżonkowie wchodzą we wspólnotę majątkową z mocy ustawy, w chwili zawarcia małżeństwa. Wyjątek stanowi przypadek, gdy para podpisała intercyzę. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego, jako całości. Podział majątku wspólnoty może nastąpić np. w przypadku rozwodu. W jego skład nie wchodzi zgromadzony majątek przed ślubem.
Rozdzielność majątkowa, czyli intercyza
Przy rozdzielności majątkowej nie istnieje majątek wspólny, a jedynie dwa odrębne małżonków. Mają oni jednak oczywiście prawo do nabywania praw na zasadzie współwłasności. Rozdzielność majątkowa zwykła, sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Nie ma konieczności podawania uzasadnienia chęci podpisania rozdzielności majątkowej.
Co jest niezbędne do podpisania Intercyzy? Akt małżeństwa, pełna zdolność do czynności prawnych obu stron i zgodność stron co do podejmowanych działań prawnych.
Przymusowa rozdzielność majątkowa
Powstaje z mocy orzeczenia sądu bądź ustawy. Ustrój ten regulowany jest Art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obie strony małżeństwa mogą wystąpić do sądu z żądaniem ustanowienia rozdzielności z ważnych powodów, czyli poprzez sytuację, która wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków.
Podział majątku wspólnego
W przypadku podziału majątku między małżonków, na przykład w związku z rozwodem, strony mogą dokonać tego za pomocą umowy notarialnej, w której polubownie dzielą swój majątek według ustalonych proporcji - zwykle po połowie. Jeśli jednak między stronami występuje spór, może on nastąpić za pośrednictwem sądu, ale w tym przypadku możemy być pewni, że potrwa to znacznie dłużej niż standardowa wizyta u notariusza.
Majątek przed ślubem, co mówi prawo?
Wszystkie prawa majątkowe, które nabywamy przed ślubem, stanowią nasz majątek osobisty, a nie wspólnotowy, nawet jeśli nie mamy podpisanej z partnerem intercyzy. W przypadku rozwodu i podziału majątku musimy mieć dowody, że nieruchomości lub przedmioty faktycznie zakupiliśmy przed wstąpieniem w związek małżeński. Jeśli nie będziemy w stanie udowodnić, że dany przedmiot nabyliśmy przed zawarcie związku małżeńskiego, Sąd może wówczas wliczyć go w skład majątku wspólnego, objętego podziałem. Warto więc, w przypadku bardziej kosztownych, przedślubnych zakupów, zawsze zamykać sprawę aktem notarialnym - tak jak ma to miejsce w przypadku nieruchomości - wówczas możemy być pewni, że przedmiot zostanie wliczony w nasz majątek osobisty.
Materiał tworzony we współpracy z krakowską kancelarią notarialną Notariusz Wajda
