W polskim prawie istnieje możliwość zalegalizowania samowoli budowlanej. Ważne, abyśmy to my byli wnioskodawcami, a nie urząd - pomoże nam to uniknąć wielu nieprzyjemności. Należy jednak pamiętać, że późniejsza legalizacja obiektu, czy nawet jego rozbiórka nie zwalnia od odpowiedzialności karnej. Prowadzenie prac budowlanych bez wymaganych decyzji jest przestępstwem podlegającym grzywnie lub karze nawet do 2 lat pozbawienia wolności.

Legalizacja obiektu budowlanego wybudowanego bez pozwolenia na budowę

Teoretycznie roboty budowlane, które wymagają pozwolenia na budowę, nie mogą być prowadzone bez ostatecznej i ważnej decyzji w tej sprawie. Praktyka wygląda czasem jednak nieco inaczej, jednak zarówno po wybudowaniu, jak i w trakcie budowy możemy dokonać legalizacji budowy we właściwym organie nadzoru budowlanego. Legalizacji obiektu możemy zalegalizować pod warunkiem, że nie narusza on przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie pozwalającym na doprowadzenie go do stanu zgodnego z prawem. Musi być on również zgodny z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Kiedy należy załatwiać sprawy związane z legalizacją samowoli?

W przypadku, gdy to urząd prowadzi postępowanie w związku z własnymi ustaleniami lub wniosek złożyły osoby postronne, mamy 30 dni na złożenie wniosku o legalizację samowoli budowlanej od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy. Ważne, aby zastosować się do wspomnianego wstrzymania budowy, gdyż jeśli tego nie zrobimy, możemy otrzymać decyzję o całkowitej rozbiórce. Jeśli natomiast urząd nie prowadzi postępowania legalizacyjnego, wniosek z własnej inicjatywy możemy złożyć w każdej chwili.

Gdzie zalegalizować samowolę budowlaną?

Samowolę budowlaną możemy zalegalizować w wojewódzkim lub powiatowym inspektoracie nadzoru budowlanego. W większości przypadków wystarczy postępowanie na poziomie powiatowych. Wojewódzki inspektorat zajmuje się sprawami związanymi z legalizacją obiektów i robót budowlanych m.in. elektrowni wiatrowych o mocy większej niż moc mikroinstalacji (czyli powyżej 50 kW), usytuowanych na obszarze kolejowym czy rurociągów przesyłowych dalekosiężnych służących do transportu ropy naftowej i produktów naftowych. W wyniku pozytywnie zakończonej procedury legalizacyjnej możemy uzyskać decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego lub o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót. W przypadku decyzji o nakazie rozbiórki samowoli budowlanej musimy ją dokonać na własny koszt.